الحاکم فاطمی و ذمیان قبطی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• معصومعلی پنجه
• محمد علی کاظم بیگی
• هادی عالم زاده

ایرانی

10.22067/history.v0i0.8935

چکیده

پدیده گروش به اسلام در سرزمین‌های فتح شده به دست عربان مسلمان از جمله موضوعات مبهم و مناقشه برانگیز در مطالعات تاریخ اسلام است. بخش عمده‌ای از دگرگونی اجتماعی قبطیان در مصر اسلامی به تغییر دین آنان از مسیحیت به اسلام باز می‌گردد. تبدیل تدریجی این گروه از اکثریت به اقلیّتی تحتِ حاکمیت مسلمانان فرآیند پیچیده‌ای بود، زیرا مسلمانان نه با اخراج قبطیان بلکه با تغییر دین آنان در این سرزمین تبدیل به اکثریت شدند. روزگار خلافت الحاکم بامرالله فاطمی، شاهد تغییر آیین شمار بسیاری از مسیحیان قبطی به اسلام بود. گروش قبطیان در این دوره ریشه در فشارها و محدودیت‌های سیاسی، اجتماعی و مذهبی داشت که از سوی خلیفه بر جامعۀ قبطی تحمیل شد. با وجود این فرآیند اسلام پذیری اینان کامل نشد، چرا که پس از رفع اجبار از نوکیشان بسیاری از آنان از مسلمانی انصراف دادند و به مسیحیت بازگشتند.

کلیدواژه‌ها

• گروش به اسلام
• اسلام پذیری قبطیان
• ارتداد قبطیان
• الحاکم فاطمی

---