تأثیـر اوضاع سـرزمین دیلم و علویان طبرسـتان بر ظهور آل بویه با تأکید بر پیش زمینه‌های اقتصادی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• علی یحیایی
• علی اکبر کجباف
• فریدون اللهیاری

10.22067/history.v0i0.11745

چکیده

آل‌بویه از دیلمیان سرزمین دیلمِ(خاص) بودند. اما چون شرایط اقتصادی این منطقه چندان مطلوب نبود، ناچار به مانند نیاکان خود و به‌واسطة مهارت‌های نظامی متأثر از شرایط جغرافیایی زادگاه خود، در لباس پیاده نظام به حکومت‌های گوناگونی همچون علویان طبرستان و زیاریان (در سال‌های250 تا321ق) پیوستند و بخش مهمی از ساختار نظامی و سیاسی حکومت آنها را شکل دادند. این فرایند نقش مهمی در آشنایی دیلمیان با فضاهای جدیدتر داشت و در نهایت سبب شد حکومت آل بویه پی افکنده شود. تجربة سال ها خدمت در دربار حکومت‌های پیش گفته به رفتار نسبتاً هوشمندانه تر برخی از امیران آل‌بویه با عوامل انسانی دخیل در عرصة اقتصاد و استفادة بهتر از توانمندی های طبیعی و اداری در قلمرو نسبتاً گستردة آنان انجامید که در حدود پنجاه سال روبه افزایش بود. دستیابی به سرزمین‌ها و منابع جدید درآمد و مدیریت نظام کارآمد دیوان‌سالار در مناطق مرکزی و غربی ایران و عراق موجب شد ساختار اقتصادی آل بویه بر سه مؤلفة کشاورزی، صنعت و بازرگانی استوار شود و پشتوانه دوام حکومت آنان گردد.
کلیدواژه‌ها: آل‌بویه، دیلم، دیلمیان، علویان طبرستان.

---