آریا، محمدحسین. لرستان در سفرنامۀ سیاحان. تهران: فکر روز، 1376ش.
آصف، محمدهاشم. رستم التواریخ. به‌تصحیح محمد مشیری. تهران: امیرکبیر، 2535 شاهنشاهی.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان. المآثر و الآثار(چهل سال تاریخ ایران). گنجینۀ اسناد تاریخ ایران در دوره پادشاهی ناصرالدین‌شاه. به‌کوشش ایرج افشار. تهران: اساطیر، 1363ش.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان. تاریخ منتظم ناصری. به‌تصحیح محمداسماعیل رضوانی. تهران: بی‌نا، 1363ش.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان. روزنامۀ مرآت السفر و اردوی همایون. به‌خط میرزا محمدرضا کلهر. با مقدمۀ ایرج افشار و عبدالله فرادی. تهران: گلشن، 1363ش.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان. روزنامۀ خاطرات. با مقدمه و فهارس ایرج افشار. تهران: امیرکبیر، 1377ش.
اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان. مرآة البلدان. به‌کوشش عبدالحسین نوایی و میرهاشم محدث. تهران: دانشگاه تهران، 1367ش.
امانت، عباس. قبلۀ عالم. ترجمۀ حسن کامشاد. تهران: کارنامه، 1383ش.
اوبن، اوژن. ایران امروز. ترجمه و تصحیح علی‌اصغر سعیدی. تهران: نقش‌جهان، 1362ش.
اورسل، ارنست. سفرنامۀ قفقاز و ایران. ترجمۀ علی‌اصغر سعیدی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1382ش.
اولیویه، گیوم آنتوان. سفرنامۀ اولیویه. ترجمۀ محمدطاهر میرزا. به‌تصحیح غلامرضا ورهرام. تهران: اطلاعات، 1371ش.
اولئاریوس، آدام. سفرنامۀ آدام اولئاریوس. ترجمۀ احمد بهپور. بی‌جا: ابتکار نو، بی‌تا.
بارنز، آلکس. سفرنامه بارنز. ترجمۀ حسن سلطانی‌فر. مشهد: به‌نشر، 1373ش.
بروگش، هینریش. سفری به دربار سلطان صاحبقران. ترجمۀ محمدحسین کردبچه. بی‌جا: اطلاعات، 1367ش.
بن‌تان، آگوست. سفرنامۀ اگوست بن‌تان. ترجمۀ منصوره اتحادیه. بی‌جا: بی‌نا، 1390ش.
بنجامین، س. ج. و. ایران و ایرانیان عصر ناصرالدین‌شاه. ترجمۀ محمدحسین کردبچه. تهران: جاویدان، 1363ش.
بیانی، خانبابا. پنجاه سال تاریخ ایران در دورۀ ناصری مستند به اسناد تاریخی و آرشیوی. چهره و سیمای راستین ناصرالدین‌شاه. تهران: علم، 1375ش.
پولاک، یاکوب ادوارد. سفرنامۀ پولاک. ترجمۀ کیکاووس جهانداری. تهران: خوارزمی، 1368ش.
تاورنیه. سفرنامۀ تاورنیه. ترجمۀ ابوتراب نوری. به‌تصحیح حمید شیرانی. اصفهان: سنایی، 1336ش.
جنابدی، میرزابیگ. روضة الصفویه. به‌کوشش غلامرضا طباطبایی مجد. تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی، 1378ش.
چریکف. سیاحت‌نامه مسیو چریکف. به‌کوشش علی‌اصغر عمران. ترجمۀ آبکار مسیحی. زیر نظر ایرج افشار. تهران: بی‌نا، 1385ش.
دالمانی، هانری رنه. سفرنامه از خراسان تا بختیاری. ترجمه و نگارش فره‌وشی مترجم همایون. تهران: امیرکبیر، 1335ش.
دروویل، گاسپار. سفر در ایران. ترجمۀ منوچهر اعتمادمقدم. تهران: شباویز، 1365ش.
دلاواله، پیترو. سفرنامۀ پیترو دلاواله. قسمت مربوط به ایران. ترجمه و شرح و حواشی از شجاع‌الدین شفا. بی‌جا: علمی و فرهنگی، 1370ش.
دنبلی، عبدالرزاق. مآثر السلطانیه. به‌کوشش فیروز منصوری. تهران: اطلاعات، 1383ش.
دو روششوار، کنت ژولین. خاطرات سفر ایران. ترجمۀ مهران توکلی. تهران: نی، 1378ش.
دوراند، سرتی‌مور. سفرنامۀ دوراند. ترجمۀ علی‌محمد ساکی. خرم‌آباد: کتابفروشی محمدی، 1346ش.
دوسرسی، کنت. ایران در 1840ـ1839 (1255ـ1256ق). ترجمۀ احسان اشراقی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 1362ش.
دوکوتزبوئه، موریس. مسافرت به ایران. ترجمۀ محمود هدایت. تهران: جاویدان، 1365ش.
روزنامۀ ایران. جلد 1. شمارۀ 208ـ1. تهران: کتابخانۀ ملی، 1374ش.
روزنامۀ وقایع اتفاقیه. جلد1ـ4. 1ـ130. تهران: کتابخانۀ ملی، 1373ش.
ریاحی، محمدحسین. «نمونۀ حاکمیت ظل‌السلطان و اصفهان»، فرهنگ اصفهان، شمارۀ 11 (1378ش): 94ـ101.
ژوبر، پ. امده. مسافرت در ارمنستان و ایران. ترجمۀ علیقلی اعتمادمقدم. بی‌جا: بنیاد فرهنگ ایران، 1347ش.
سرنا، کارلا. آدم‌ها و آیین‌ها در ایران. ترجمۀ علی‌اصغر سعیدی. تهران: نقش‌جهان، 1362ش.
شاردن. سیاحتنامۀ شاردن. ترجمۀ محمد عباسی. تهران: بی‌نا، 1335ش.
شیل، لیدی. خاطرات لیدی شیل. ترجمۀ حسین ابوترابیان. تهران: نشر نو، 1362ش.
صفایی، ابراهیم. اسناد برگزیده از سپهسالار ـ ظل‌السلطان ـ دبیرالملک. تهران: بابک، 2535 شاهنشاهی.
عزیزالسلطان، ملیجک ثانی. روزنامۀ خاطرات. به‌کوشش محسن میرزایی. تهران: زریاب، 1376ش.
عین‌السلطنه، قهرمان‌میرزا سالور. روزنامۀ خاطرات. به‌کوشش مسعود سالور و ایرج افشار. تهران: اساطیر، 1374ش.
فریزر، جیمز بیلی. سفرنامۀ فریزر معروف به سفر زمستانی. ترجمۀ منوچهر امیری. تهران: توس، 1364ش.
فلاندن، اوژن. سفرنامۀ اوژن فلاندن به ایران. ترجمۀ حسین نورصادقی. تهران: اشراقی، بی‌تا.
فووریه، ژوآنس. سه سال در دربار ایران. از 1306 تا 1309 قمری. ترجمۀ عباس اقبال. تهران: علم، 1385ش.
فیودورکوف، بارون. سفرنامۀ بارون فیودورکوف. 1834-1835. ترجمۀ اسکندر ذبیحیان. تهران: فکر روز، 1372ش.
قائم‌مقامی، جهانگیر. «روابط ظل‌السلطان و میرزاملکم‌خان»، تحقیقات تاریخی، سال سوم، شمارۀ 6 (1391ش): 83ـ120.
کارری، جملی. سفرنامۀ کارری. ترجمۀ عباس نخجوانی و عبدالعلی کاررنگ. بی‌جا: مرکز تحقیقات رایانه‌ای اصفهان، بی‌تا.
کرزن، جرج ناتائیل. ایران و قضیۀ ایران. ترجمۀ غلامعلی وحید مازندرانی. تهران: علمی و فرهنگی، 1373ش.
کمپفر، انگلبرت. سفرنامه کمپفر. ترجمۀ کیکاووس جهانداری. تهران: خوارزمی، 1363ش.
گزارش شکارهای ناصرالدین‌شاه 1279ـ1281ق. به‌کوشش فاطمه قاضیها، تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی، 1389ش.
گملین، ساموئل گتلیب. سفر به شمال ایران. ترجمۀ غلامحسین صدری افشار. رشت: فرهنگ ایلیا، 1393ش.
مانزلو، آلن. واساخت تاریخ. ترجمۀ مجید مرادی سه‌ده. تهران: پژوهشکدۀ تاریخ اسلام، 1394ش.
مخبرالسلطنه، حاج مهدی‌قلی هدایت. خاطرات و خطرات. تهران: زوار، 1385ش.
مخبرالسلطنه، حاج مهدی‌قلی هدایت. گزارش ایران. به‌کوشش محمدعلی صوتی. تهران: نقره، بی‌تا.
مراغه‌ای، زین‌العابدین. سیاحتنامۀ ابراهیم‌بیک. قاهره: بی‌نا، بی‌تا.
مستوفی، عبدالله. شرح زندگانی من یا تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجار. تهران: زوار، 1388ش.
مسعود میرزا، ظل‌السلطان. تاریخ سرگذشت مسعودی. زندگی‌نامه و خاطرات ظل‌السلطان. تهران: دنیای کتاب، 1362ش.
معیرالممالک، دوستعلی‌خان. وقایع‌الزمان (خاطرات شکاریه). به‌کوشش خدیجه نظام‌مافی. تهران: تاریخ ایران، 1390ش.
معیرالممالک، دوستعلی‌خان. یادداشت‌هایی از زندگانی خصوصی ناصرالدین‌شاه. تهران: تاریخ ایران، 1361ش.
مکنزی، چارلز فرانسیس. سفرنامۀ شمال. گزارش چارلز فرانسیس مکنزی اولین کنسول انگلیس در رشت از سفر به مازندران و استرآباد. تهران: گستره، 1359ش.
ملک‌آرا، عباس‌میرزا. شرح حال عباس‌میرزا ملک‌آرا. به‌کوشش عبدالحسین نوایی. تهران: بابک، 1361ش.
ناصرالدین‌شاه قاجار. روزنامۀ خاطرات ناصرالدین‌شاه قاجار (از ربیع‌الاول 1283 تا جمادی‌الاولی 1312ق). به‌کوشش مجید عبدامین و نسرین خلیلی. تهران: بنیاد موقوفات افشار و سخن، 1395ـ1399ش.
ناصرالدین‌شاه قاجار. روزنامۀ خاطرات ناصرالدین‌شاه (از محرم تا شعبان 1306ق). با تصحیح و ویرایش عبدالحسین نوایی و الهام ملک‌زاده. تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی، 1389ش.
ناصرالدین‌شاه قاجار. روزنامۀ سفر گیلان. با تصحیح و تحشیۀ منوچهر ستوده. گیلان: مؤسسۀ فرهنگی جهانگیری، 1367ش.
ناصرالدین‌شاه قاجار. سفرنامۀ خراسان. تهران: بابک، 1361ش.
ناصرالدین‌شاه قاجار. یادداشت‌های روزانۀ ناصرالدین‌شاه (1300-1303ق). به‌کوشش پرویز بدیعی. تهران: سازمان اسناد ملی ایران، 1378ش.
نایب‌الایاله، رضاقلی‌میرزا. مخزن الوقایع. زیر نظر ایرج افشار. به‌کوشش اصغر فرمانفرمایی. تهران: اساطیر، 1361ش.
نجمی، ناصر. طهران عهد ناصری. تهران: عطار، 1367ش.
نوذری، حسینعلی. صورت‌بندی مدرنیته و پست‌مدرنیته. تهران: نقش‌جهان، 1379ش.
وامبری، آرمین. زندگی و سفرهای وامبری. دنبالۀ سیاحت درویش دروغین. ترجمۀ محمدحسین آریا. تهران: علمی و فرهنگی وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی، 1372ش.
ویشارد، جان. بیست سال در ایران. ترجمۀ علی پیرنیا. تهران: نوین، 1363ش.
هدایت، رضاقلی‌خان. تاریخ روضة الصفای ناصری. به‌تصحیح جمشید کیان‌فر. تهران: اساطیر، 1380ش.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله