گزارشی از مذاکرات در رخداد عاشورا

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

همانند دیگر جنگ‌ها و نبردهای تاریخی، قیام امام حسین بن علی (ع) و واقعه عاشورا – از آغاز تا پایان - با گفتگوها و مذاکراتی همراه بود. این گفتگوها بسته به شرایط، گاه نتایجی نیز در برداشت، اما در نهایت نتیجه‌بخش نبود و به شکست انجامید. نبرد عاشورا هنگامی آغاز شد که مذاکرات طرفین کاملاً به بن‌بست رسید.
هدف از نوشتن این مقاله ارائه گزارشی جامع و تا حد ممکن دقیق از دفعات و جزئیات مذاکرات دو طرف بوده است. نیز قصد آن بوده که با برجسته کردن این موضوع، شناخت بهتر و مؤثرتری از جنبه­ای کمتر نمایان از این قیام به دست آید. بر این اساس دستاورد این نوشته ارائه گزارشی یکجا از مذاکرات در تاریخ عاشورا همراه با ذکر جزئیات و حواشی در مقاله­ای مستقل و نسبتا کوتاه است. این کار همانند بیشتر نوشته­های تاریخی، بر اساس روش استقرایی – تحلیلی و با تکیه بر منابع تاریخی کهن صورت پذیرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


ابن اعثم، ابو محمد احمد بن علی. الفتوح‌. بیروت: دارالکتب ‌العلمیه‌،‌ 1986م‌.
ابن حجر، احمد بن علی. الاصابة‌ فی‌ تمییز الصحابه‌. بیروت: داراحیاء التراث ‌العربی‌، بی‌تا (افست‌ از چاپ‌ اول 1328ق).
ابن شهرآشوب. ابوجعفر محمد بن علی. مناقب‌ آل‌ ابی‌طالب‌. به­تصحیح‌ سید هاشم‌ رسولی‌ محلاتی‌. قم‌: انتشارات‌ علامه‌، بی‌تا.
ابن صباغ. نورالدین علی بن محمد. الفصول‌المهمّه‌ فی‌ معرفة ‌الاحوال‌ الائمه. نجف: مکتبة‌ دارالکتب ‌التجاریه‌، بی‌تا.
ابن عساکر، علی بن حسن. تاریخ‌ مدینة‌ دمشق‌. به­تحقیق‌ علی‌ شیری‌. بیروت: دارالفکر، 1995 م‌.
ابن قتیبه. ابومحمد عبدالله بن مسلم. الامامة‌ و السیاسه. به­تحقیق‌ طه‌ محمد الزینی‌. بیروت: دارالمعرفة‌ للطباعة‌ و النشر، بی‌تا.
ابن کثیر، اسماعیل بن عمر. البدایة‌ والنهایه‌. بیروت: داراحیاء التراث ‌العربی‌، 1993.
ابن نما. جعفر بن محمد. مثیرالاحزان‌. بی‌جا: بی‌نا، 1318.
اربلی. علی بن عیسی. کشف ‌الغمّه‌ فی‌ معرفة ‌الائمه. به­تصحیح‌ آقا سید ابراهیم‌ میانجی‌. بی‌جا: نشر ادب‌ الحوزه‌، بی‌تا.
بلاذری. احمد بن یحیی. انساب‌ الاشراف‌. به­تحقیق‌ محمد باقرالمحمودی‌. قم: مجمع‌ احیاء الثقافة ‌الاسلامیه‌، ‌ 1419 ق.
خوارزمی. الموفق بن احمد. مقتل‌الحسین‌. نجف: مطبعة ‌الزهراء، 1948 م‌.
دینوری، احمد بن داوود. اخبارالطوال‌. به­تحقیق‌ عبدالمنعم‌ عامر.  قاهره: دار احیاء الکتب‌ العربیه‌، 1960 م‌.
سبط بن جوزی. تذکرة ‌الخواص‌. قم: منشورات‌ الشریف‌ الرضی‌،‌ 1376.
سماوی، شیخ محمد بن طاهر. ابصار العین‌ فی‌ انصار الحسین‌. به­تحقیق‌ شیخ‌ محمدجعفرالطبسی‌. بی‌جا: مرکز الدراسات ‌الاسلامیه‌ لحرس‌ الثوره‌،1377.
سید بن طاووس. اللهوف‌ علی‌ قتلی ‌الطفوف‌. تهران: انتشارات‌ جهان‌، 1364.
شهیدی، سید جعفر. پس‌ از پنجاه‌ سال‌. تهران: دفتر نشر فرهنگ‌ اسلامی‌،‌ 1367.
طبرسی. فضل بن حسن. اعلام ‌الوری‌ باعلام الهدی. طهران: المکتبة ‌العلمیة ‌الاسلامیه‌، 1338.
طبری، محمد بن جریر. تاریخ ‌الرسل‌ و الملوک‌. به­تحقیق‌ محمد ابوالفضل‌ ابراهیم‌. قاهره: دارالمعارف‌، 1971م‌.
قمی، شیخ عباس. منتهی‌ الآمال. قم: انتشارات‌ هجرت‌، 1365.
مجلسی.‌ محمد باقر. بحار الانوار. طهران: المطبعة‌ الاسلامیه‌،  1358.
مسکویه، ابوعلی. تجارب‌ الامم‌ و تعاقب‌ الهمم‌. به­تحقیق‌ ابوالقاسم‌ امامی‌. طهران: دار سروش‌ للطباعة‌ و النشر، 1366.
مفید. الارشاد. قم: مکتبة‌ بصیرتی‌، بی‌تا.
 
مقدسی. مطهر بن طاهر. البدء والتاریخ‌. به­اهتمام‌ کلمان‌ هوار. بیروت: دار صادر، بی‌تا (افست‌ از چاپ پاریس 1899م‌).
 
 
 
 
CAPTCHA Image