Sistan and Caliphs’ Rule Division and Fall (30-250 AH)

Document Type : Research Article

Author

• Morteza Daneshyar

Ferdowsi University of Mashhad

10.22067/jhc.v50i2.78165

Abstract

The province of Sistan was the scene of perpetual turmoil following its conquest by Arabs, which lasted until the rise of the Safarids. This descriptive-analytical study seeks to explore the root causes of this turmoil and the incompetence of caliphs’ administration in this province. This study shows that Sistan's instability and decline was not merely provoked by activities of Khawārij, as the most influential factor in this regard was Bedouin Arabs. Upon conquering this land, they settled in this province, engaging in acts of plundering and looting, which further engendered divisions, tragic conflicts and internecine tribal clashes. It also prepared the ground for the entrance of Khawārij sect, which was known for its warmongering policies
Zonbil and the rebellion of indigenous irregular forces against other sources of instability also contributed to the escalation of turmoil in Sistan. The caliphs’ policy to change this situation was unsuccessful as they narrowed down their focus on one of the above factors. Eventually, their recurring failures in politics resulted in the rise of Ayārān among the same native forces, which finally ended the caliphs’ rule and the tumult in Sistan.

Keywords

• Sistan
• Bedouin
• Khawārij
• Ayārān
• Zonbil
• caliphs

---

References

ابن‌اثیر، عزالدین أبوالحسن، الکامل فی التاریخ، دار صادر و دار بیروت، بیروت، 1385ق.

ابن‌اعثم، محمد بن علی، الفتوح، به کوشش علی شیری، دارالأضواء، بیروت، 1411ق.

ابن‌حوقل، ابوالقاسم محمد، صورة الارض، به کوشش جی. اچ کرامر، بریل، لیدن، 1938ـ1939م.

ابن‌خرداذبه، ابوالقاسم عبیدالله، المسالک و الممالک، به کوشش دخویه، بریل، لیدن، 1889م.

ابن‌رسته، احمد بن عمر، الاعلاق النفیسه، به کوشش دخویه، بریل، لیدن، 1891م.

ابن‌فقیه همدانی، احمد بن محمد، البلدان، به کوشش هادی یوسف، عالم الکتب، بیروت، 1416ق.

اصطخری، ابواسحاق ابراهیم، مسالک الممالک، به کوشش دخویه، بریل، لیدن، 1927ق.

بلاذری، ابوالحسن احمد بن یحیی، فتوح البلدان، دار و مکتبه الهلال، بیروت، 1988م.

تاریخ سیستان، مجهول‌المؤلف، چاپ محمدتقی بهار، کلالۀ خاور، تهران، 1366.

ثبوت، علی‌اکبر، «حسن بصری»، در دانشنامۀ جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، بنیاد دایره‌المعاف اسلامی، تهران، 1388ش.

دانشیار، مرتضی، «تقابل ایرانیان و خلافت عباسی در قرن دوم هجری و علل آن»، در جشن‌نامۀ دکتر مهدی جلیلی، مشهد، 1395ش.

طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، به تحقیق محمد أبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، 1387ق.

عسکری، مرتضی، صد و پنجاه صحابۀ ساختگی، ترجمۀ عطامحمد سردارنیا، بدر، تهران، 1367ش.

قدامه بن جعفر، الخراج و صناعه الکتابه، حققه محمدحسین الزبیدی، دارالرشید، بغداد، 1981م.

کرستین‌سن، آرتور، ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمی، دنیای کتاب، تهران، 1368ش.

گردیزی، ابوسعید عبدالحی بن الضحاک، زین الاخبار، چاپ عبدالحی حبیبی، تهران، 1363ش.

مفتخری، حسین، خوارج در ایران، مرکز بازشناسی اسلام و ایران، تهران، 1385ش.

مقدسی، أبوعبدالله محمد، أحسن التقاسیم فی معرفة الأقالیم، مکتبة مدبولی، قاهره، 1411ق.

ملکشاه‌حسین سیستانی، ابن‌ملک غیاث‌الدین محمد، احیاء الملوک، تاریخ سیستان تا عصر صفوی، چاپ منوچهر ستوده، تهران، 1383ش.

منهاج سراج جوزجانی، عثمان، طبقات ناصری یا تاریخ ایران و اسلام، به کوشش عبدالحی حبیبی، دنیای کتاب، تهران، 1363ش.

یاقوت حموی، ابوعبدالله، معجم البلدان، دار صادر، بیروت، 1995م.

یعقوبی، محمد بن اسحاق، تاریخ یعقوبی، دار بیروت و دار صادر، لبنان، 1379ق.

یعقوبی، محمد بن اسحاق، البلدان، به کوشش محمد امین ضناوی، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1422ق.

Bosworth, C. E., "Khawārij, in Persia", in Encyclopedia Iranica, http://www.iranicaonline.org/ articles/Khawārij,-in-persia.

Bosworth, The history of Saffarids of Sistan and the Maliks of Nimruz, Costa Mesa and New York, 1994.

Bosworth, Sistan under the Arabs, from the Islamic conquest to the rise of the Saffarids (30-250/651-864), Ismeo, Rome, 1968.

Tate, G. P., Seistan: A memoir on the history, topography, ruins, and people of the country, Nisa trader, Pakistan, 1966.

Rawlinson, H. C., “Notes on Seistan”, in Journal of the Royal Geographical Society of London, V.43, 1873, 272-94.