Analysis of Thematic, Visual and Structural Characteristics of the Gilded Mihrābs During Ilkhanate Era

Document Type : Research Article

Authors

• Mohammad Zohdi
• Farzaneh Farokhfar

University of Neyshabur

10.22067/jhc.v50i1.78212

Abstract

Throughout the history of pottery and among all the styles of pottery decoration, gilded glaze has always fascinated people for its glow and reflection. The golden or gilded tiles began to be used for decorating mihrābs at the beginning of the 7th century. These masterpieces remaining from the Khārazmshāhi, Mongol, Ilkhanate, and even Timurid periods represent the epitome of decorative techniques utilized for the construction of mihrābs, but among the monuments remaining from various historical periods, gilded mihrābs built in the Ilkhanate period are of particular importance due to their abundance and diversity. Therefore, this research sets out to study the physical components and the application of visual elements in the gilded mihrābs built in the Ilkhanate era from an aesthetic approach. The main question of the present article is “What are the characteristics of physical components used in gilded mihrābs of the Ilkhanate period?” In order to answer this question, in the first step, all the gilded mihrābs remaining from the Ilkhanate period are investigated. Then, to analyze the quality of the physical components of these works, the thematic, visual and structural characteristics of gilded mihrābs in this historical period are analyzed. The results highlight the fact that the gilded mihrābs built during the Ilkhanate period are of desirable quality in the physical components, but this quality has deteriorated near the end of the Ilkhanate era, and many of the bright and luminous features of these works have been lost.

Keywords

• Ilkhanate
• Architectural decoration
• Mihrāb
• Gilded tiles

---

References

قرآن کریم

پوپ، آرتور اپهام، سیری در هنر ایران، علمی و فرهنگی، تهران، 1387ش.

توحیدی، فائق، فن و هنر سفالگری، سمت، تهران، 1394ش.

جلالی، میثم، (1392)، «کاشی‌های زرین‌فام حرم امام رضا علیه‌السلام سندی از هویت تاریخی شهر مشهد»، در مشکـوه،‌ ش119، تابستان 1392، صص138ـ156.

خسرو بیگی، هوشنگ و یزدان فرخی، تاریخ ایران در دورۀ مغول و ایلخانان، تهران: دانشگاه پیام نور، 1391ش.

سجادی، علی، سیر تحول محراب در معماری اسلامی از آغاز تا حمله مغول، میراث فرهنگی، 1376ش.

سلیمی، مینو، «هنر کاشی و محراب»، در کتاب ماه هنر، ش77 و 78، بهمن و اسفند 1383، صص152ـ159.

شایسته‌فر، مهناز، «نقش‌مایه‌های تزئینی سفالینه‌های دورۀ ایلخانان موزۀ ایران باستان»، در هنرهای تجسمی، ش27، 1386ش، صص22ـ29.

صدری، مهدی، «خاندان ابی طاهر کاشانی: آفرینندگان محراب‌های زرفام»، در فصل‌نامۀ هنر، ش15، بهار 1367، صص39ـ28.

طهوری، نیر، «جستجوی مفاهیم نمادین کاشی زرین‌فام»، در فرهنگستان هنر، خیال 1، ش1، بهار 1381، صص58ـ89.

طهوری، نیر، «کاشی‌های زرین‌فام دورۀ ایلخانان مغول»، در کتاب ماه هنر، ش 45 و 46، خرداد و تیر 1381، صص72ـ81.

فغفوری، رباب و بلخاری قهی، حسن، «تجلی حکمت اسلامی در ساختار و مضامین محراب زرین‌فام حرم مطهر رضوی»، در نقش جهان، ش1، سال چهارم، تابستان 1393، صص7ـ16.

کفیلی، حشمت، «محراب‌های زرین‌فام حرم مطهر در موزۀ مرکزی آستان قدس رضوی»، در شمسه (نشریۀ الکترونیکی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی)، ش18، بهار 1392، صص1ـ28.

محمد زادۀ میانجی، مهناز، بررسی سیر تحول سفال زرین‌فام در جهان، سروش، تهران، 1392ش.

معتقدی، کیانوش، «شکوه کاشی زرین‌فام در محراب‌های حرم مطهر رضوی»، در آستان مهر، ش2 و 3، 1391ش، صص28ـ35.

معتقدی، کیانوش، خاندان ابی‌طاهر کاشانی، پیکره، تهران، 1393ش.

نیکخواه، هانیه و علی شیخ‌مهدی، «رهیافتی به سیاستهای فرهنگی ایل‌خانان درسدۀ سیزدهم/هفتم در واکاوی نقوش سفال‌های زرین‌فام ایران»، در مطالعات هنر اسلامی، ش13، پاییز و زمستان 1389، صص109ـ129.

نیکخواه، هانیه، «نگاهی بر سفال زرین‌فام ایرانی»، در کتاب ماه هنر، ش151، فروردین 1390، صص76ـ86.

واتسون، آلیور، سفال زرین‌فام ایرانی، سروش، تهران، 1390ش.

منابع الکترونیکی

مجموعۀ خصوصی دوریس دوک، در ایالت هاوایی آمریکا

www.dorisdukecollections.org

موزۀ اسلامی‌شانگری

Shangri la, Museum of Islamic Art, Culture & Design, Hawaii (September 2018), Available at SSRN http://www.shangrilahawaii.org/islamicـartـcollection/

موزۀ ویکتوریا و آلبرت لندن

Victoria and Albert Museum, Islamic Arts, London (September 2018), Available at SSRN https://www.vam.ac.uk/collections/islamicـmiddleـeast

موزۀ «والترز»، بالتیمور آمریکا

Walters Art Museum, Islamic Arts Collections Baltimore, (September 2018), Available at SSRN https://art.thewalters.org/detail/29876/mihrabـplaque/

موزۀ ملی ایران www.nmi.ichto.ir

مجموعۀ خصوصی هنرهای اسلامی دیوید در شهر کپنهاگ دانمارک

The David Collection, The collections of Islamic Art, Copenhagen, Denmark, (September 2018), Available at SSRN https://www.davidmus.dk/en/collections/islamic

موزۀ لاکما، لس آنجلس

The Los Angeles County Museum of Art (LACMA) collections encompass the geographic world and virtually the entire history of art, (September 2018), Available at https://collections.lacma.org/node/239878

موزۀ گلبنکیان http://gulbenkian.pt

موزۀ لوور، پاریس www.Louvre.fr

موزۀ متروپولیتن، نیویورک

Metropolitan Museum of Art, New York (September 2018), Available at SSRN

https://www.metmuseum.org/art/collection/search#!?q=Mihrab%20Islamic%20Art