Practice of Iranian Book Design and its Development in Asia Minor in the Middle Period

Document Type : Research Article

Author

• farzaneh farrokhfar

University of Neyshabur

10.22067/jhc.v49i1.58884

Abstract

The practice of book design and decoration has a long history in the Middle Asia and in particular, in Plateau of Iran. This art has acquired specific rules and principles since the Mongol rule and with the direct support of the court and has been considerably developed. The reputation of the activities of Iranian book design schools and high quality of the works prompted the neighboring countries to attempt to acquire these skills and set up similar workshops. The Asia Minor was one of these regions that in various periods was remarkable impressed by the Iranian literature and art, and particularly book design. The question is, “What factors caused the expansion and prevalence of Iranian book design in Asia Minor?” To this end, a collection of factors that have played a role in the entrance of the achievements of Iranian art of book design into the lands of Asia Minor in the middle period (from the time of Seljuk Sovereignty until the flourishing of the Ottoman book design) are introduced and analyzed by referring to the extant sources and documents.
The findings attest to the fact that such instances as the influence of Iranian art and literature, the migration of the artists, transfer of the illustrated manuscripts, and the presence of some of the supporters of Iranian book design in the Ottoman territory are among the significant factors in development and continuation of the achievement of Iranian book design in Asia Minor.

Keywords

• Iranian art
• book design
• Asia Minor
• the Seljuk of Rum
• Ottoman

---

References

اصفهانی، حبیب الله، تذکره خط و خطاطان شامل خطاطان، نقاشان مذهّبان و قاطعان جلدسازان ایرانی و عثمانی، به انضمام کلام الملوک، ترجمه رحیم چاوش، نشر مستوفی، تهران، 1369ش.

اوزون چارشلی، اسماعیل حقی، تاریخ عثمانی؛ جلد دوم: از فتح استانبول تا مرگ سلطان سلیمان قانونی، ترجمه وهاب ولی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، 1388ش.

باربارو، جوزوفا، سفرنامه‌های ونیزیان در ایران (شش سفرنامه)، ترجمه منوچهر امیری، انتشارات خوارزمی، تهران، 1349ش.

بلر، شیلا و جاناتان بلوم، هنر و معماری اسلامی (1250-1800میلادی)، ترجمه دکتر یعقوب آژند، فرهنگستان هنر و انتشارات سمت، تهران، 1386ش.

پاکباز، رویین، نقاشی ایران؛ از دیرباز تا امروز، نشر نارستان، تهران، 1379ش.

تربیت، محمدعلی،دانشمندان آذربایجان، به کوشش غلامرضا طباطبایی، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران، 1378ش.

ریاحی، محمد‌امین، نفوذ زبان و ادبیات فارسی در قلمرو عثمانی، انتشارات امیرکبیر، تهران، 1350ش.

جکسون، پیتر و لورنس لاکهارت، تاریخ ایران کمبریج، قسمت دوم: دوره صفوی، ترجمه تیمور قادری، انتشارات مهتاب، تهران، 1387ش.

خواندمیر، محمود، ایران در روزگار شاه‌اسماعیل و شاه‌ تهماسب صفوی، غلامرضا طباطبائی، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی، تهران، 1370ش.

دوغلات، محمد حیدر میرزا، تاریخ رشیدی، تصحیح عباسقلی غفاری‌فرد، مرکز نشر میراث مکتوب، تهران، 1383ش.

سیوری، راجر مروین، ایران عصر صفوی، ترجمه احمد صبا، انتشارات کتاب تهران، تهران، 1363ش.

شاردن، ژان، سیاحتنامه شاردن: با حواشی و تعلیقات و توضیحات لغوی و تاریخی و فرهنگ اصطلاحات و فهارس اعلام تصاویر عتیق و باستانی، ترجمه محمد عباسی، انتشارات امیرکبیر، تهران، 1345ش.

شکِر، محمد، سلجوقیان؛ شکست بیزانس در ملازگرد و گسترش اسلام در آناتولی، ترجمه نصرالله صالحی و علی ارطغرل، نشر ادیان، تهران، 1385ش.

عالی افندی، مصطفی بن احمد، مناقب هنروران، ترجمه توفیق هاشم‌پور سبحانی، انتشارات سروش، تهران، 1369ش.

فرخ فر، فرزانه و محمد خزائی و غلامعلی حاتم، «نگارگری عثمانی با رویکرد به دستاوردهای هنری ایران»، نشریه هنرهای زیبا، شماره 49، دانشگاه تهران، 1391ش، 30-19.

فکری سلجوقی، عبدالرئوف، ذکر برخی از خوشنویسان و هنرمندان؛ تعلیقات مرحوم فکری سلجوقی بر دیباچه دوست محمد هروی، انجمن تاریخ و ادب؛ افغانستان آکادمی، نشر کرده، کابل، 1349ش.

قاضی میر احمد منشی قمی، گلستان هنر، تصحیح احمد سهیلی خوانساری، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، تهران، 1352ش.

قربانی، ابوالقاسم، زندگینامه ریاضیدانان دوران اسلامی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، 1365ش.

کلیم کایت، هانس یواخیم، هنر مانوی، ابوالقاسم اسماعیل پور، نشر اسطوره، تهران، 1384ش.

کریم زاده تبریزی، محمد علی، احوال و آثار نقاشان قدیم ایران و برخی مشاهیر نگارگری هند و عثمانی، انتشارات مستوفی، تهران، 1376ش.

گنج، وورال، «از کاخ هشت بهشت تا کاخ توپقاپی؛ سیاهه اشیاء و اموال شاه اسماعیل غارت شده پس از چالدران»، پیام بهارستان، ترجمه اسرا دوغان و رسول جعفریان، تابستان 1390ش، 9-37.

مایل هروی، نجیب، کتاب‌آرایی در تمدن اسلامی، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد، 1372ش.

ملیکیان شیروانی، ا.س. ، «ورقه و گلشاه مصور به مینیاتورهای ایرانی قرن سیزدهم هجری؛ داستانی هزار ساله از عشق و دلدادگی»، پیام یونسکو، شماره 27، 1350ش: 29-32.

هامر پورگشتال، یوزف، تاریخ امپراتوری عثمانی، ترجمه میرزازکی علی‌آبادی، به اهتمام جمشید کیان‌فر، انتشارات زرین، تهران، 1368.

Atil, Esin, the Age of Sultan Suleyman the Magnificent, Washington DC:National Gallery of Art, 1987.

Bayat, Ali Haydar, Turk Kulturu EL Sanatlari Dergisi, konya,Osmanli EL Sanalarinin Gelismesinde Ehl-i Hiref Defterleri, 1997.

Binney, Edwin, Turkish Treasures, Portland: The Portland Art Museum, 1979.

Campbell, Caroline &Alan Chong, Bellini and the East, London, National Gallery Co, 2006.

Ehl-I Hiref, Topkapı Sarayı Arşivi, Isatnbul, T.C.Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü. (مرکز آرشیو عثمانی، دفاتر اهل حرف)

Mahir, Banu, Osmanli Minyatur Sanati, Istanbul, Kabalci yayinevi,Istanbul, 2005.

Necipoğlu, Gülru, “From International Timurid to Ottoman: A Change of Taste in Sixteenth-Century Ceramic Tiles”, Muqarans, No: 7. 136-171, 1990.

Raby, Julian & Zeren Tanindi, Turkish Bookbinding in the Fifteenth Century; the Foundation of an Ottoman Court Style, London, Tim Stanley, 1993.

Serin, Muhittin, Osmanli Hat Sanati, Istanbul, Ankara: yeni turkiye, 2000.

Tanindi, Zeren, “Additions to Illustrated manuscript in Ottoman Workshops”, Muqarnas no.17, 2000, 147-161.

Uluç, Lale, “the Common Timurid Heritage of the Three Capitals of Islamic Arts, in Istanbul, Isfahan, Delhi; 3 Capitals of Islamic Art”, Masterpieces Museum, 2008, 39-53.

Uluç, Lale, “Selling to the Court: Late Sixteenth Century Manuscript Production in Shiraz”,Muqarnas,No. 17,2000, 73-97.

Uluç, Lale, Turkman Governors Shiraz Artisans and Ottoman Collectors; Sixteenth Century Shiraz Manuscripts, Istanbul, Turkiye Bankasi, 2006.

Yoltar Yildirim, Ayşin, “A 1498-99 Khusraw va Shirin: Turning the Pages of an Ottoman Illstrated Manuscript”, Muqarnas XXII,2005, 95-109.

Yoltar-Yildirim, Ayşin, an Accomplished Artist of the Book at the Ottoman Court:1515- 1530, M.Uğur Derman 65 Yaş Armağanı, (Ed.I.C.Schick), İstanbul: 2000.

Yoltar Yildirim, Ayşin, “Following the Path of a Nakkash from the Akkoyunlu to the Ottoman Court”, Artibus Asiae, No.67,2007, 147-172.

Yoltar Yildirim, Baba Nakkaş, Istanbul, in Isalm Ansiklopedyasi, 1995.

Süleymaniye Library (Süleymaniye Kütüphanesi (http://hazine.info/suleymaniye-library)

Topkapi Saray Museum (http://topkapisarayi.gov.tr/en)

Nadir Eserler kütüphanesı, Istanbul University (www.istanbul.edu.tr/)