The Intentions and Disbursement of Endowed Properties of the Endowers of Mashhad in the First and Second Pahlavi Period

Document Type : Research Article

Authors

• Asadullāh Nīkmihr Nīkmihr
• Hādī Vakīlī

Ferdowsi University of Mashhad

10.22067/history.v45i8.20164

Abstract

Endowment and its related issues have an age-old history in the history of Mashhad and have continued in various forms in different historical periods. The apex of endowment development in Mashhad has been in the Safavid period, which has been a unique trend in Iran’s history. Endowment in Mashhad has continued in the Pahlavi period and of course it has been the continuation of a historical tradition that has existed since early periods in this city. Given the fact that the endowed properties in dynasties have been subject to the policies of central governments, this trend has continued in Pahlavi regime, too. On the other hand, in respect to some anti-religious measures of the Pahlavi rule some changes were also made in the endowment trend, so that at some points in time endowments have decreased and in some, increased; an incidence that further reveals th
importance of the issue. Based on the documents and endowment deeds of the endowment office and Astan Quds Razavi, the present article is intended to specify the dispersion of endowed properties and the kind of intentions of the endowers of this period; and by content and statistical analysis to present a clear portray of the situation of endowment in this period.

Keywords

• endowment
• Mashhad
• Pahlavi
• endowed properties
• AstanQuds

---

References

احمدی، اشرف، ایران در گذشته و حال، بی نا، بی جا،1350.

اداره تدوین و تنقیح قوانین و مقررات، انتشارات معاونت پژوهش، تدوین و تنقیح قوانین و مقررات، تهران، 1380.

باستانی پاریزی، محمد ابراهیم،سیاست و اقتصاد در عصر صفوی، چاپخانه صفی علیشاه، تهران، 1357.

بصیرت منش، حمید،مجموعه مقالات تاریخ معاصر ایران، انتشارات بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی، تهران، 1357.

رهنما، محمد رحیم، شناسایی و وجه تسمیه معابر، محلات، و اماکن عمومی و بافت قدیم شهر مشهد، انتشارات اداره کل روابط عمومی وبین المللی شهرداری مشهد باهمکاری انتشارات سخن گستر، مشهد، 1390.

ریاحی سامانی، نادر، وقف و سیر تحولات قانونگذاری در موقوفات، انتشارات نوید، شیراز، 1378.

شاه حسینی، پروانه، وقف شناسی جغرافیایی شهر تهران در دوره های قاجار و پهلوی، مجله تحقیقات جغرافیایی، شماره 24، 1375.

شجاع فتح آبادی، مهدی، بررسی نفش اراضی وقفی در توسعه فیزیکی شهر مشهد(مطالعه موردی، اراضی آبکوه)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران، 1382.

شهابی، علی اکبر، تاریخچه وقف در اسلام، دانشگاه تهران، تهران،1343.

صادقی گلدر، احمد،مقدمه ای بر فرهنگ وقف، انتشارات بنیاد پژوهش و توسعه، تهران، 1385.

کاتوزیان، ناصر، حقوق مدنی(عقود معین)، انتشارات کتابخانه گنج دانش، تهران، 1377.

منصوری، پروین،تاریخ شفاهی کانون نشر حقایق اسلامی، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تهران، 1384.

مرکز بررسی تاریخی وزارت اطلاعات، رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک (عبدالعظیم ولیان)، انتشارات وزارت اطلاعات. تهران، 1379.

موتمن، علی، راهنما یا توصیف دربار ولایتمدار رضوی، انتشارات چاپخانه بانک ملی ایران، مشهد، 1348.

نوائیان رودسری، جواد، «مدرنیسم و مشکل جدید وقف»، ویژه نامه تحلیلی دفتر پژوهش فرهنگی هنری خراسان، انتشارات موسسه فرهنگی هنری خراسان با مشارکت اداره اوقاف خراسان، شماره 18، 1390، صص37 -37.

نیک مهر، اسدالله، وقف در مشهد عصر پهلوی، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی، 1391.

وقفنامه های اداره اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی، اداره اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی، مشهد مقدس.

وقفنامه های اداره موقوفات آستان قدس رضوی، سازمان مرکزی آستان قدس، اداره امور موقوفات آستان قدس رضوی.

یوسفی، سکینه، ویژه‌نامه نقش اصناف در انقلاب اسلامی(بازار مشهد).

مشهد در انقلاب اسلامی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، 1389.