واکاوی تطبیقی طرح و رنگ قالی دوره قاجار محفوظ در موزه فرش ایران، با کاشی‌های محوطه کاخ گلستان

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رعنا محمدزاده ¹
• الهه پنجه باشی ²

¹ کارشناسی ارشد رشتة نقاشی، دانشکدة هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر،تهران، ایران

² دانشیار دانشگاه الزهرا، دانشکدة هنر، دانشگاه الزهرا،تهران، ایران

10.22067/jhistory.2025.89146.1319

چکیده

تطبیق خصوصیات هنری قاجار، کاشی کاری محوطه کاخ گلستان در پایتخت و قالی که همواره مرکز توجه بوده اند، می توانند نتایج مطالعاتی گسترده ای را حاصل کنند. در اینجا، مطالعه و تطبیق طرح و نقش مایه های یکی از قالی های تهران دوره قاجار با نقوش کاشی کاری محوطه کاخ گلستان، مد نظر قرار گرفته و هدف، تطبیق الگوی رنگی و طرح نقش مایه ها، در پاسخگویی به این پرسش ها است: وجوه تشابه ویژگی های قالی و کاشی کاری ها، چه عناصری هستند؟ ساختار قالی، تا چه میزانی تاثیرپذیرفته از نقش کاشی های نامبرده می باشد؟ به روش کتابخانه ای، با رویکردی تاریخی، به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و تطبیقی صورت گرفته است. در نتیجۀ پژوهش، ویژگی های ساختاری نقش مایه ها در آثار قاجار مانند: کاربرد آبی، زرد و صورتی به عنوان رنگ های غالب در قالی و کاشی روشن شده است. ساختار در عین تفاوت کاربردی، در طرح و نقش همگون است؛ که وام گرفته از سنت تصویری رایج در قاجار و اشتراکات هنری زمان است.

کلیدواژه‌ها

• قاجار
• قالی‌ تهران
• کاخ گلستان
• کاشی کاری
• نقش

موضوعات

• تاریخ هنرهای اسلامی

---